Μετατραυματικό Στρες
Η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΣ) είναι μία Διαταραχή Σχετιζόμενη με το Τραύμα και το Στρες (Trauma and Stress-Related Disorder), που προηγουμένως συγκαταλέγονταν μεταξύ των Αγχωδών Διαταραχών. Ο επιπολασμός ενός έτους εκτιμάται ότι αντιστοιχεί σε περίπου 3,5% στις Η.Π.Α. και σε 0.5-1% στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι ρυθμοί επιπολασμού αυξάνονται μεταξύ βετεράνων πολέμου, ατόμων που υπέστησαν βιασμό, μάχη, αιχμαλωσία και γενοκτονία, καθώς και μεταξύ ατόμων των οποίων τα επαγγέλματα περιλαμβάνουν υψηλότερο κίνδυνο έκθεσης σε τραυματικά συμβάντα (DSM-5). Ένα ποσοστό 40% του πληθυσμού που έχει βιώσει πολεμική σύρραξη ή φυσικές καταστροφές μεγάλης κλίμακας εκτιμάται ότι υποφέρει από ψυχικές διαταραχές ή υποκλινικά συμπτώματα, ενώ οι πιο συνηθισμένες διαγνώσεις είναι η ΔΜΣ και Αγχώδεις Διαταραχές (World Health Organization [WHO], 2001).
Οι ασθενείς που πάσχουν από ΔΜΣ έχουν βιώσει ή υπήρξαν μάρτυρες σε συμβάντα επικίνδυνα για την ζωή ή συμβάντα θανάτου, σοβαρών τραυματισμών ή σεξουαλικής βίας, και υποφέρουν από παρεισφρητικά συμπτώματα, με αποτέλεσμα να αναβιώνουν το αρχικό τραύμα (επαναλαμβανόμενες σκέψεις, όνειρα, αποσχιστικές αντιδράσεις, ψυχολογική αναστάτωση ή ψυχολογικές αντιδράσεις κατά την έκθεση σε ερεθίσματα που συμβολίζουν το τραυματικό συμβάν), ή εκδηλώνουν συμπεριφορές όπως διαρκή αποφυγή αναμνήσεων (ή παρουσιάζουν απώλεια συγκεκριμένων αναμνήσεων σχετικά με το επίμαχο συμβάν), αποφυγή συναισθημάτων και ερεθισμάτων που σχετίζονται με το τραυματικό συμβάν (π.χ. μέρη, ανθρώπους, δραστηριότητες, αντικείμενα και καταστάσεις), γνωσιακές διαστρεβλώσεις (αυτόενοχοποίηση, αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό, τους άλλους και τον υπόλοιπο κόσμο), αρνητική διάθεση που σχετίζεται με το συμβάν (διαρκώς εξασθενημένη ικανότητα θετικών συναισθημάτων, εξασθενημένο ενδιαφέρον ως προς σημαντικές για εκείνους δραστηριότητες, διαρκής αποτροπιασμός, φόβος, θυμός, ντροπή, ενοχή, αισθήματα αποστασιοποίησης / αποξένωσης από άλλους), καθώς και σημαντικές μεταβολές στην διέγερση, εκδηλώνοντας ευερεθιστότητα, ξεσπάσματα θυμού, ξαφνιάσματα, προβλήματα συγκέντρωσης, διαταραχές ύπνου, αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και υπερεπαγρύπνηση (DSM-5, American Psychiatric Association, 2013). Η αναγνώριση και αξιολόγηση των συμπτωμάτων, καθώς και η διάγνωση της ΔΜΣ απαιτεί κλινική εξειδίκευση στον τομέα της ψυχικής υγείας, διεπιστημονική ομαδική εργασία και προγράμματα εξέτασης, ειδικά σε περιοχές που πλήττονται από μεγάλες καταστροφές (National Institute for Clinical Excellence [NICE], 2005). Η θεραπευτική αγωγή θα περιλαμβάνει ψυχολογικές παρεμβάσεις εστιασμένες στο τραύμα, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από επαγγελματίες ψυχικής υγείας, και ενδεχομένως φαρμακοθεραπεία (NICE, 2005).
Βιβλιογραφία
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.) Washington, DC; London, England: American Psychiatric Publishing.
National Institute for Clinical Excellence (2005). Post-traumatic stress disorder: management. NICE Clinical Guideline 26. Available at https://www.nice.org.uk/guidance/cg26. [NICE guideline]
World Health Organization. (2001). The world health report 2001. Mental Health. New Understanding. New Hope. Geneva WHO. Retrieved from http://www.who.int/whr/2001/en