Κλινική Ψυχολογία
Τα ερεθίσματα που δεχόμαστε οι άνθρωποι, ο ψυχισμός και η συμπεριφορά μας αλληλεπιδρούν με συνεχή και δυναμικό τρόπο με τις βιολογικές διαδικασίες του σώματός μας, δηλαδή είναι σε συνεχή δυναμική αλληλεπίδραση με την παραγωγή ενζύμων και τις ορμονικές αυξομειώσεις. Η συνεχή αυτή βιολογική διαδικασία έχει να κάνει τόσο με ερεθίσματα που δεχόμαστε στο παρόν όσο και με ερεθίσματα/μνήμες/εμπειρίες του παρελθόντος που ανασύρονται αλλά και με την προβολή τους στο μέλλον, με την φαντασία μας, μέσω της μάθησης από το παρελθόν.
Για παράδειγμα, εάν στο παρελθόν ένα ερέθισμα Α' προκάλεσε ή συνοδεύτηκε κατ’εξακολούθηση με κάτι αρνητικό, μία αρνητική εξέλιξη και αρνητικό συναίσθημα, τότε και σήμερα το ίδιο ερέθισμα Α' ή παρόμοιο ερέθισμα με το ερέθισμα Α' είναι πιθανό να προκαλέσει αρνητική - απαισιόδοξη πρόβλεψη για το μέλλον, αρνητικό συναίσθημα εκ των προτέρων (πριν συμβεί κάτι) και ίσως και αρνητική εξέλιξη λόγω συμπεριφορών βεβιασμένων και επιθετικών ή/και συμπεριφορών αποφυγής, αναβλητικότητας, καταστροφολογίας, παραίτησης κλπ (ανάλογα τον άνθρωπο, δηλαδή την εποχή της ζωής του, την περίσταση, τις συγκυρίες κλπ), ενώ ταυτόχρονα προκαλούνται αντίστοιχες βιολογικές διαδικασίες του σώματος.
Με αυτό τον τρόπο παρελθοντικά, παροντικά και προβαλλόμενα στο μέλλον ερεθίσματα διαμορφώνονται διαρκώς μέσα μας καθώς μεγαλώνουμε στα κοινωνικά περιβάλλοντα μας. Τα ερεθίσματα που δεχόμαστε δηλαδή, βρίσκονται σε μία διαρκή αλληλεπίδραση με τις βιοχημικές αντιδράσεις και επιδρούν δυναμικά σε αυτές, αφού προκαλούνται αναμνήσεις, σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές. Όπως και αντίστροφα, η απόδοση θετικότητας-αρνητικότητας των ερεθισμάτων που δεχόμαστε είναι εν πολλοίς προϊόν των επιδράσεων των βιολογικών μας διαδικασιών όπως αυτές συντελούνται και διαμορφώνονται στον οργανισμό μας καθημερινά.
Είτε ένας άνθρωπος αντιμετωπίζει κάποια συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης σε υπό-κλινικό επίπεδο (δηλαδή σε επίπεδο που δεν στοιχειοθετούν κλινική διάγνωση), που όμως επιμένουν, είτε αντιμετωπίζει ένα εντονότερο σύνολο συμπτωμάτων, αντιμετωπίζει δηλαδή μία ασθένεια σε πλήρη εξέλιξη, τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν επαρκώς στην συμπτωματολογία. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον άνθρωπο να επαναφέρει τις βιοχημικές λειτουργίες και τους βιορυθμούς του οργανισμού του στα επιθυμητά επίπεδα. Ωστόσο, ένας άνθρωπος λόγω του ότι έχει μνήμη τόσο νοητική όσο και σωματική, μπορεί να επωφεληθεί από την ψυχοθεραπεία προκειμένου να διερευνήσει και επιλύσει, αποδεχθεί και διαχειριστεί παρελθοντικά, παροντικά και προβαλλόμενα στο μέλλον διδαγμένα γνωσιακά μοτίβα, συναισθήματα και συμπεριφορές που σχετίζονται με τον εαυτό του, τους άλλους, και τον υπόλοιπο κόσμο.
Με άλλα λόγια, επειδή έχουμε μνήμη τόσο νοητική όσο και σωματική για να απαλλαχθεί ένας άνθρωπος από δυσσάρεστα συμπτώματα άγχους και θλίψης που επιμένουν χρειάζεται να κατανοήσει τις συνδέσεις μεταξύ ερεθισμάτων - συμπτωμάτων - συμπεριφορών εις βάθος και να τα επιλύσει, δηλαδή να τα ανιχνεύσει, να τα τακτοποιήσει, να τα συγχωρέσει, να τα δεχθεί. Για να επιλυθούν, χρειάζεται δηλαδή ένας άνθρωπος να κατανοήσει εις βάθος τον τρόπο που τα συμπτώματα επιμένουν και τους λόγους (μνήμες και μάθηση) από το παρελθόν, τους λόγους από το παρόν που ανασύρουν την αντίδραση αυτή του σώματος, και λόγους που προκύπτουν από τις προβαλλόμενες στο μέλλον φανταστικές προβλέψεις που όλοι κάνουμε καθημερινά βασισμένοι στο παρελθόν, όπου όταν οι σκέψεις για το μέλλον είναι δυσσάρεστες προφανώς και πάλι προκαλλούν άγχος, θλίψη κλπ. Για την Psychoeducation.gr: Αποστολία Αληζιώτη, B.Sc. (Psychol), M.Sc. (Psychol), M.B.A., GBC μέλος της British Psychological Society.
Στις μέρες του Covid-19 και των δραματικών αλλαγών που φέρνει, δυστυχώς πάρα πολλοί άνθρωποι βιώνουν μία εποχή που προκαλεί άγχος και θλίψη όσο καμία άλλη στην ζωή τους. Το παρόν σύντομο άρθρο στοχεύει σε ένα μικρό σχόλιο περί της λεγόμενης «προδιάθεσης για ψυχοπαθολογία», βάσει των ερευνών, που ελπίζουμε να βοηθήσει όσους αυτή την εποχή αντιμετωπίζουν συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης. Διαβάστε το άρθρο πατώντας εδώ.
Τα συμπτώματα της κλινικής κατάθλιψης διαφέρουν από την συνηθισμένη θλίψη ή τις αλλαγές διάθεσης που βιώνουν οι άνθρωποι στην καθημερινή ζωή τους.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΚΔ) βιώνουν καταθλιπτική διάθεση σχεδόν όλη την ημέρα, ή όλη την ημέρα, και κάθε ημέρα, ή σχεδόν κάθε ημέρα, ή βιώνουν σοβαρά εξασθενημένο ενδιαφέρον ή εξασθενημένη απόλαυση για οποιουδήποτε τύπου δραστηριότητα που στο παρελθόν τους ευχαριστούσε, ή σχεδόν για όλες τις δραστηριότητες.
Συνεχιστε με βασικές πληροφορίες για την Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή
Εκτιμάται ότι μόνο το 13,3% του πληθυσμού που πάσχει από αγχώδεις διαταραχές λαμβάνει αποτελεσματική θεραπεία ή θεραπεία σε πρώιμο στάδιο.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η Αγχώδης Διαταραχή αποτελεί χρόνια νόσο, ενώ εάν ο άνθρωπος που υποφέρει δεν ξεκινήσει θεραπεία (συνεδρίες διερεύνησης της διαταραχής του άγχους και φαρμακευτική αγωγή) τότε είναι πιθανή η εμφάνιση κατάθλιψης αλλά και ασθένειες, όπως για παράδειγμα το στομαχικό έλκος (Kessler&Greenberg, 2002).
Συνεχίστε με βασικές πληροφορίες για τις Αγχώδεις Διαταραχές
Τα μανιακά και υπο-μανιακά επεισόδια αποτελούν χρονικές περιόδους κατά την διάρκεια των οποίων οι ασθενείς βιώνουν μια εξαιρετικά αυξημένη ενεργητικότητα μαζί με συμπτώματα όπως πολύ έντονη διάσπαση προσοχής, ιδιαιτερως καλπάζουσες σκέψεις, αφύσικα ελαττωμένη ανάγκη ύπνου, ή ακόμη και ανικανότητα ύπνου.
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) χαρακτηρίζεται από διαρκείς και επανερχόμενες σκέψεις -εμμονές, στις οποίες ο ασθενής ανταποκρίνεται καταβάλλοντας προσπάθεια προκειμένου να τις αγνοήσει, να τις καταπιέσει ή να τις εξουδετερώσει μέσω άλλων σκέψεων ή ενεργειών (που ονομάζονται ιδεοληψίες ή καταναγκασμοί). Οι εμμονές αντιστοιχούν σε σκέψεις, παρορμήσεις ή εικόνες που γίνονται αισθητές ως παρεισφρητικές (ακάλεστες) και ανεπιθύμητες, γεγονός που προκαλεί στους ασθενείς έντονη αναστάτωση.
Συνεχίστε με βασικές πληροφορίες για την Ιδεοψυχναγκαστική Διαταραχή
Οι ασθενείς που πάσχουν από ΔΜΣ έχουν βιώσει ή υπήρξαν μάρτυρες σε συμβάντα επικίνδυνα για την ζωή ή συμβάντα θανάτου, σοβαρών τραυματισμών ή σεξουαλικής βίας, και υποφέρουν από παρεισφρητικά συμπτώματα, με αποτέλεσμα να αναβιώνουν το αρχικό τραύμα
Συνεχίστε με βασικές πληροφορίες για την Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες
Η σχιζοφρένεια, όπως και άλλες ψυχωτικές διαταραχές, χαρακτηρίζεται από την παρουσία κατ’ όνομα «θετικών» (παραληρήματα και/ή ψευδαισθήσεις) και «αρνητικών» συμπτωμάτων. Τα «θετικά συμπτώματα» της ψύχωσης ονομάζονται θετικά επειδή μπορούν να γίνουν αντιληπτά ως φυσιολογικές λειτουργίες που τελούνται σε υπερβολικά επίπεδα.
Με παρόμοιο τρόπο, τα «αρνητικά συμπτώματα» θεωρούνται ως ελαττώσεις της φυσιολογικής λειτουργίας, όπως στις περιπτώσεις της ανηδονίας (ανικανότητας αισθήματος απόλαυσης), της αβουλίας (εξασθενημένης βούλησης), της αλογίας (εξασθενημένο περιεχόμενο λόγου) και της συναισθηματικής επιπέδωσης. Τα αρνητικά συμπτώματα εκδηλώνονται επίσης και σε άλλες ψυχοπαθολογικές παθήσεις, όπως είναι η Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή και σε πολλές άλλες νόσους (Hovington & Lepage, 2012).